İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), İstanbul Planlama Ajansı(İPA), İBB Miras ve TMMOB İnşaat Mühendisleri uyumunda ‘İstanbul’un Mirası ve Sarsıntı Riskinin Yönetimi’ toplantısı gerçekleştirdi. Toplantıya, İBB Genel Sekreteri Becerikli Polat, İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanı Oktay Özel, bazı üniversitelerden uzmanlar ve yetkili kurum üyeleri katıldı. Toplantıda, tarihi yapıların güçlendirilmesi için koordineli bir çalışma yapılması gerektiğine vurgu yapıldı.
İBB Kültür Varlıklar Daire Başkanı Oktay Özel, “İstanbul’da 35 bin taşınmaz kültür varlığı var. Bu taşınmaz kültür varlığının değerli bir kısmı tarihi yarımada ve tarihi bölgelerde, semtlerde bulunmakta. Beklenen senaryo zelzelesinin yıkıcı tesirinin olduğu bölgeleri göz önüne alırsak yarımada önemli bir risk altında. Biz sarsıntıda tarihi kültür varlıklarının yüzde 51’inin yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu biliyoruz” dedi.
500’e yakın metruk yapıda da mülkiyet sahiplerine ihtar yazılarını gönderdik
Özel acil tedbir alınması gerektiğini belirten Özel, “Ne yazık ki tarihi yapıların güçlendirilmesine yönelik müdahalelere yönelik bir yönetmelik ve protokol kılavuz yok” dedi. Özel, 500’e yakın metruk yapıda mülkiyet sahiplerine ikaz yazılar gönderdiklerini belirterek kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bugün bu çalışmayla birlikte aslında bir yönetmelik sürecinin de başlangıcını yapıyoruz. İstanbul’u sarsıntı dışında bekleyen bir başka problemse metruk sorun. 3 bin 500 metruk yapıdan bahsediyoruz. İstanbul’da kültür mirasının yüzde 10’unu kapsayan İstanbul üzere tarihi kimliği olan tarihi bir kentte kabul edilemez durumda olan yapı. Bir zelzele olmadan dün yıkıldı. Başka yapılarda sarsıntı olmadan yıkılma riski taşıyor. Çevresel tesiriyle birlikte çok sayıda insanın can güvenliğini tehdit ediyor. O nedenle çabucak hemen artık yetkili kurullar, Kültür Bakanlığı, ilgili kurum, kuruluşlar bir ortaya gelerek bütüncül bir değerlendirmeyle tedbirleri almak zorunda. Biz İBB miras olarak bine yakın metruk yapının belgelemesini yaptık. 500’e yakın metruk yapıda da mülkiyet sahiplerine ihtar yazılarını gönderdik. Koruma kanunu gereği cezai kararlar olduğunu, yıkıma bırakılmasının da aslında ziyan vermekle muadil bir ağır ceza konusu olduğunu hem yetkili kurumlara bildirdik, hem de mülkiye sahibine bildirdik.”
“İstanbul üzere bir kentte 260 bin binanın yıkılacağını varsayıyorsunuz”
İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Genel Sekreteri Oktay Karagül ise, megakentin zelzeleye hazırlık sürecinin nasıl yapıldığını lisana getirerek sözlerini şöyle sürdürdü:
“İstanbul Planlama Ajansı olarak aslında bu kentin geleceğine dair stratejileri üretiyoruz. Bu kentin 2050 yılında neler yapılması gerektiğini İstanbul’un 2050’ye nasıl sağlam hale geleceğini planlayan kuruluştur. Biz afet öncesini, afet anını, afet sonrasını ve toparlanma vaktini 7 boyutta ele aldık. Mühendislik boyutunu, lojistik, planlama, ekonomik planını ele aldık. Buradan yola çıkarak bir seferberlik planını, hazırlık çalışmalarını tamlamama etabına geldik. Bunlardan en kıymetlilerden birisi de aslında yenileme ve güçlendirme çalışmaları. İBB olarak İstanbul yenileniyor çalışmalarıyla bunu başlatmıştık. Artık daha da sürat kazandı. Hatay’da da uyumu üstlendiğimiz için en çok karşılaştığımız krizlerden birisi hafriyat sorunu.
Şimdi İstanbul üzere bir kentti 260 bin binanın yıkılacağını varsayıyorsunuz. Bu senaryoda bilhassa de öncelikli olarak bu binalara müdahale edilmesi gerekiyor. Güçlendirmeyle, yenilemeyle, binaları, konutlar yalnızca ömür alanlarının ele alamayız. Tıpkı vakitte İstanbul üzere bir kadim kentin tarihi yapıtları, kültürel mirası, sivil mimari örnekleri de çok fazla bulunmaktadır. 35 bin yapıdan bahsediyoruz. Şu an buradaki çalışma aslında biraz sarsıntı çalışmalarının afete yönelik aksiyon planlarının kültürel miras alanlarında, kültür varlıkları alanındaki spesifikleşmiş bir çalışmasıdır.
Biz İstanbul’un bu kıymetlerini nasıl koruyacağımızı, nasıl gelecek kuşaklara aktaracağımızı, nasıl güçlendireceğimizi hem meslek odalarıyla birlikte inşaat mühendisleri odasıyla, hem bilim insanlarıyla birlikte tartışıyor ve gün sonunda da buna yönelik hareket planlarını açıklıyor olacağız.”