Yerli ve ulusal savunma sanayii eserlerinde genelde savaş uçakları, SİHA’lar, füzeler göz önünde olsa da aslında art planda kritik roller oynayan epey kıymetli sistemler var. Global konumlama ve zamanlama sistemi tahminen de bunların başında geliyor. Zira bir ülkenin hem ateş gücünde hem güvenlik ögelerinin güvenliğinde hem de sivil kullanımda bu cins sistemler hayati roller oynuyor.
Hali hazırda ABD, Rusya ve Çin’in başrolde olduğu bu alanda Hindistan ve Japonya üzere ülkeler de bayrak gösteriyor. Mevzunun hassasiyetinin farkında olan Türkiye de epeyce güçlü bir biçimde ilerliyor ve ulusal global konumlama ile zamanlama sistemini hizmete almak için gün sayıyor.
Ülkemizin bu alanda faaliyet gösteren en değerli kurumlarından biri olan TUALCOM yakın vakitte Ankara’nın kelam konusu alanda elini hayli rahatlatacak bir proje üzerinde çalışıyor.
TRT Haber’den Sertaç Aksan’a konuşan, TUALCOM’un Satış ve İş Geliştirme Sorumlusu Ahmet Salih Fazilet, hem bu sürecin neden çok kritik olduğunu anlattı hem de TRNAV’da gelinen son noktaya dair kıymetli bilgiler paylaştı.
TÜRKİYE İÇİN “OLMAZSA OLMAZ”
Türk savunma sanayiinin ‘çok büyük bir aile’ olduğundan bahseden Fazilet, TUALCOM olarak ailedeki kimi eksik eserlerin neler olabileceği konusunda baş yorduklarını ve akabinde da bu eksiği giderebilmek için tahliller ürettiklerinin altını çizdi.
Son 10 yılda veri linklerden telemetrilere, uçuş sonlandırmadan elektronik harp sorununa kadar birbirinden farklı alanlarda alana kritik eserler sürdüklerinden bahseden Fazilet, bu çalışmalar sırasında ulusal konumlama ve zamanlama sisteminin ne kadar büyük bir eksik olduğunu net biçimde gördüklerini söyledi.
“Çalışmalarımız sırasında ulusal bir konumlama ve zamanlama sisteminin Türkiye’nin olmazsa olmazı olduğunu gördük” diyen Ahmet Salih Fazilet, birinci etapta en düşük maliyetle en uygun tahlil için kolları sıvadıklarından bahsetti.
GÜNEYDOĞU’DA ÇOK SIKINTI BİR BÖLGEDE TESPİT EDİLDİ
Savunma Sanayii Başkanlığı koordinesinde ilerleyen TRNAV projesini bir mühlet evvel Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde ağır karıştırma yapılan bir ortamda test ettiklerini anlatan Fazilet, şöyle devam etti:
“TRNAV ile bu alandaki en düzgün sistemlerden biri olarak kabul edilen GPS’den daha sağlıklı, daha uygun ve düzgün konumlama, zamanlama sağlamayı başardık.
Dünyanın etrafında uydular var ve oradan yerküreye sinyal veriyorlar. Global bir konumlama sistemi için elbette uydu yollamak bir tahlil. Fakat yollaması, bakımı, idamesi önemli bütçeler gerektiren bir iş.
Tabi işin diğer kritik bir noktası daha var… Bir savaş ortamı düşünelim. Ben uydunun sahibiysem uydudan farklı, istenmeyen ya da yanlış bir sinyal vermesini isteyebilirim. Böylelikle bu sinyali kullanacak bireyleri istediğim formda yanıltabilirim.
Hal bu türlü olunca uyduya sahip olmak çok kıymetli… Şu an bu iş için bir uydumuz yok. Lakin Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, ‘Stratejik Yol Haritası’ kapsamında bu işe vurgu yapmış ve ‘Milli navigasyon sistemi çok önemli’ demişti. TUALCOM olarak biz de çabucak kolları sıvadık ve karasal navigasyon işinde ilerledik.”
“KARANLIĞI FENERLE AYDINLATIYORUZ”
Ahmet Salih Fazilet, sistemlerinin nasıl çalıştığı konusuna da değindi. Kurdukları araçlar sayesinde uydular üzerinden sinyali uzaydan aldıklarını söyleyen Fazilet, hakim noktalara eserlerini yerleştirdiklerini belirtti.
“Sonra güya gökyüzünü aydınlatan bir fener mantığıyla çalışıyoruz. Yukarıyı aydınlattıktan sonra başka platformların kendi yerini ve pozisyonunu çok net bir halde bilmesine imkan sağlıyoruz” diyen Fazilet, o sırada havada olan platformların da yerdeki istasyona yayın yaptığını ve böylelikle havadan yere yerden havaya birbirini tamamlayan sistem inşa ettikleri bilgisini paylaştı.
“İHTİYAÇ DUYULAN HER YERDE KULLANILABİLİR”
TUALCOM tarafından üretilen sistemin hayli kolay taşınabildiği ve süratlice kurulabildiğinden bahseden Fazilet, sistemin lokal olmadığı ve istendiği takdirde muhtaçlık duyulan her yerde kullanılabileceğinin de altını çizdi.
TRNAV’ın Mavi Vatan hudutları içinde de vazife üstlenebileceğine değinen Ahmet Salih Fazilet, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Mavi Vatan bizim için çok değerli. Ege ve Akdeniz Bölgesi bizim çok kıymetli. Bahsettiğimiz bölgeler adeta yangın yeri. Çok farklı harp oyunlarının döndüğü bir yer. Gemilere, insansız deniz araçlarına sistemimizi ekleyerek tesir alanımızı daha uzak uzaklıklara götürebileceğiz.
Sadece Mavi Vatan ile sonlu da kalmayacağız. Diyelim ki bizden çok uzakta olan X ülkede operasyon yapıyoruz. Bizim sistemimiz 3-4 kilogram tartısında. Yaklaşık 3 dakikada monte edebiliyor. Öncü birliklerimiz bunu kurduğu vakit çok süratli bir formda kendi konumlama sistemimizi o bölgelerde de kullanabiliyor olacağız.
TRNAV’ın deneme süreci tamamlandı. Artık çeşitli platformlara sistemi entegre ediyoruz. Ağır elektronik harp olan bölgelerde kullanılmaya başladı. Hatta biz bunu Ankara’da bir bölgeye de kurduk. Ankara’da da kendi testlerimiz için kullanıyoruz. Uydudan daha uygun bir zamanlama konumlama yapabiliyoruz.
Sahaya inmek için yüzde 100 hazırız. TUALCOM hem üretim hem de heyetim konusunda çok süratli bir firma. Son hazırlıklar da bittikten sonra sistemi istenilen her yerde çalışır hale getirebiliriz.”